Hoa trong nhạc: hoa gạo

Một loài hoa phổ biến ở miền Bắc nước ta là hoa gạo cũng đã đi vào nhạc với ca khúc “Chị tôi” bất hủ của nhạc sỹ Trọng Đài, lấy ý thơ của nữ sỹ Đoàn Thị Tảo. Dòng Nhạc Xưa xin mời quý vị tìm hiểu về hoa gạo và cũng như bài thơ nổi tiếng này.


Tháng Ba đang mùa hoa gạo, song những cây gạo còn lại ở nội thành Hà Nội được xem như của hiếm rất khó bắt gặp. Loài cây này thường chỉ được trồng ở ngoài đồng hoặc bên ngoài khu đông dân cư. Ảnh: dantri.com.vn
Trong mùa hoa tháng Ba, phần ngọn cây gạo này chỉ nhìn thấy hoa đỏ rực một góc trời. Ảnh: dantri.com.vn

Đôi nét về cây gạo

(Nguồn: wikipedia)

Cây gạo (danh pháp hai phần: Bombax ceiba), tương tự như các loài cây khác trong chi Bombax, còn có tên gọi khác là mộc miên hay hồng miên. Trong một số hệ thống phân loại cũ, người ta đưa nó vào họ Gạo (Bombacaceae).
Hoa gạo

Là loài cây ở vùng nhiệt đới với thân cây cao và thẳng với lá rụng vào mùa đông. Các hoa đỏ với 5 cánh hoa mọc vào mùa xuân trước khi cây ra lá non. Quả nhỏ chứa các sợi tương tự như sợi bông. Thân cây có các gai để ngăn cản sự tấn công của động vật. Mặc dù bề ngoài thì thân cây có vẻ tốt cho mục đích khai thác gỗ, nhưng gỗ của nó quá mềm để có thể sử dụng vào những việc như vậy.

Những bài hát về mùa thu Hà Nội

Dòng Nhạc Xưa đã có nhiều bài viết về Hà Nội, mảnh đất ngàn năm văn hiến. Hôm nay chúng tôi mời người yêu nhạc thư thả về lại với mùa thu Hà Nội, qua một bài viết của tác giả Cát Lynh.

Những bài hát về mùa thu Hà Nội

(Nguồn: bài viết của tác giả Cát Linh đăng trên rfa.org ngày 2015-10-04)

Mùa thu Hà Nội hiện lên với nét thâm trầm, cổ kính

“Tháng tám mùa thu lá rơi vàng chưa nhỉ?
Từ độ người đi thương nhớ âm thầm
Có phải em là mùa thu Hà Nội
Tuổi phong sương ta cũng gắng đi tìm…” (Có phải em là mùa thu Hà Nội)

Hoa sữa trong thơ nhạc

Cùng với nhiều loại hoa khác, hoa sữa cũng đi vào thơ nhạc Việt Nam theo một cách tự nhiên và nồng nàn như chính mùi hương đặc trưng mà thiên nhiên đã ưu trao tặng. Tiếp nối chủ đề “Hoa trong nhạc” Dòng Nhạc Xưa xin giới thiệu vài bản nhạc đặc sắc nhất có liên quan đến hoa sữa.

Hoa sữa. Ảnh: kenh14.vn
Hoa sữa. Ảnh: kenh14.vn

Đôi nét về loài hoa sữa

(Nguồn: wikipedia)

Hoa sữa hay còn gọi là mò cua, mò cua (danh pháp khoa học: Alstonia scholaris) là một loài thực vật nhiệt đới thường xanh thuộc chi Hoa sữa, họ La bố ma (Apocynaceae).

Bông điên điển (Hà Phương)

Tiếp nối chủ đề “Hoa trong nhạc“, Dòng Nhạc Xưa trân trọng giới thiệu một sáng tác đậm chất Nam bộ của nhạc sỹ Hà Phương: Bông điên điển. Theo tâm sự của nhạc sỹ thì “đó là dịp ông về vùng Láng Linh (An Giang), thấy các cô gái chèo xuồng hái bông điển điển thật đẹp. Hỏi ra mới biết, đó là những cô gái về xứ này làm dâu. Ý tứ đó đã gợi cảm hứng cho ông sáng tác.” (Nguồn: CaiLuongVietNam.com). Ca từ mộc mạc, giai điệu mang âm hưởng điệu ru, câu hò vùng sông nước Mê Kông và qua giọng ca mùi mẫn của Phi Nhung đã làm nên một “Bông điên điển” đi sâu vào lòng người yêu nhạc.

Nhạc sỹ Hà Phương. Ảnh: ThanhNien.com.vn

Đôi nét về cây điên điển

(Nguồn: wikipedia)

Bông (hoa) điên điển. Ảnh: wikipedia

Điên điển hay điền thanh thân tía, điền thanh bụi có tên khoa học là Sesbania sesban, là một loài cây thuộc họ Đậu (Fabaceae). Bông điên điển được xem là một loại rau ở miền đồng bằng Nam Bộ của Việt Nam. Người ta sử dụng nó làm dưa chua, nấu canh, làm gỏi trộn thịt gà. Cây này còn một tác dụng nữa là cải tạo đất khi sử dụng làm phân xanh, do rễ của nó cũng giống như rễ của các loài cây thuộc họ Đậu khác, có các vi khuẩn nốt sần cố định đạm sống cộng sinh. Là loài cây hoang dã nên nó dễ thích nghi với môi trường, có sức cạnh tranh mãnh liệt với sâu bệnh và các cây cỏ khác.

Những giọng ca vàng: Mai Lệ Huyền

Mai Lệ Huyền là một trong những giọng ca ghi dấu ấn sâu đậm bằng lối diễn sôi động và giọng ca trời phú thích hợp với thể loại nhạc mà ngày trước gọi là “kích động nhạc”. Dòng Nhạc Xưa xin trân trọng giới thiệu tiếng hát nổi tiếng Mai Lệ Huyền qua một bài viết của tác giả Cát Linh.

Mai Lệ Huyền, một “đệ nhất sexy” và một người phụ nữ bình thường

(Nguồn: bài viết của tác giả Cát Linh đăng trên rfa.org ngày 2015-10-25)

Ca sĩ Mai Lệ Huyền

Nghệ danh là một tấm thẻ bài được các nghệ sĩ mang theo mình trong suốt mặt trận nghệ thuật. Hầu hết mỗi nghệ danh khi nghe đến đều có thể hình dung ngay phong cách trình diễn và nét riêng của người nghệ sĩ đó. Tuy nhiên, trong làng nhạc trẻ của thập niên 60, 70, có một ca sĩ với nghệ danh hoàn toàn đối lập với hình ảnh trên sân khấu của cô. Tên gọi ấy, và những ca khúc cô trình diễn đã từng đốt cháy sân khấu, tụ điểm, đại nhạc hội bấy giờ. Đó là Đệ nhất sexy búp bê lửa Mai Lệ Huyền.

Thế nhưng, bên trong những điệu nhảy bốc lửa ấy, là một người phụ nữ bình thường, rất bình thường như bao người phụ nữ khác. Cát Linh mời quí vị cùng trò chuyện với Mai Lệ Huyền.

Hoa trinh nữ (Trần Thiện Thanh)

Có một loài hoa dại mang cái tên mộc mạc: “hoa mắc cỡ” hay “hoa xấu hổ”. Và cũng chính loài hoa ấy lại có một cái tên nghe rất “quý phái”: “hoa trinh nữ”. Nhạc sỹ Trần Thiện Thanh đã liên tưởng đến câu chuyện một vị vua và chàng lính trẻ thân chinh đi hành quân với loài hoa “không hương, không sắc màu nhưng biết xếp lá ngây thơ” để cho ra đời bản nhạc bất hủ: Hoa trinh nữ. Hôm nay Dòng Nhạc Xưa xin trân trọng giới thiệu sáng tác này.

Hoa trinh nữ (Trần Thiện Thanh). Ảnh: AmNhacMienNam.blogspot.com

Đôi nét về hoa trinh nữ

(Nguồn: wikipedia)

Hoa mười giờ (Đài Phương Trang)

Hoa mười giờ là một loài hoa dân dã. Thế nhưng qua nét nhạc tài tình của nhạc sỹ Đài Phương Trang, những cánh hoa xinh xinh bé nhỏ đã đi vào nhạc qua một nhạc phẩm nổi tiếng: Hoa mười giờ. Dòng Nhạc Xưa xin trân trọng giới thiệu ca khúc này đến với quý vị yêu nhạc.

Hoa mười giờ (Đài Phương Trang – Ngọc Sơn). Ảnh: AmNhacMienNam.blogspot.com

Đôi nét về hoa mười giờ

(Nguồn: bài viết của tác giả Ngọc Ánh đăng trên sankhaucailuong.com ngày 2009-06-09)

Hoa mười giờ hay rau sam hoa lớn (danh pháp hai phần: Portulaca grandiflora) là một loài cây thân mọng nước, nhỏ, nhiều nhánh và lớn nhanh trong họ Rau sam (Portulacaceae). Tên gọi mười giờ là do hoa của nó thường chỉ nở từ khoảng 8/9 giờ đến 10 giờ sáng trong ngày. Là loại cây thân thảo, cao khoảng 10–15 cm. Lá hình dải hơi dẹt, dài 1,5–2 cm, mép nguyên, thân có màu hồng nhạt, lá có màu xanh nhạt.

Hoa Pensee trong nhạc

Có một lượng ca khúc tương đối trong dòng nhạc Việt lấy cảm hứng từ các loài hoa. Chúng ta có thể kể đến “Nỗi buồn hoa phượng” của Thanh Sơn, “Hoa mười giờ” của Đài Phương Trang hay “Ai lên xứ hoa đào” của Hoàng Nguyên và nhiều bản đặc sắc khác. Hôm nay Dòng Nhạc Xưa xin giới thiệu một loài hoa lạ cũng đã đi vào nhạc: hoa pensee.

Ảnh: hopamviet.vn

Đôi nét về hoa pensee

(Nguồn: http://agriviet.com/threads/hoa-pensee-hoa-buom-hoa-tuong-tu.211283 )

Hoa Pensee (Păng – xê) hay còn gọi là hoa bướm , hoa tương tư là loại hoa có cánh hoa nhiều màu sắc, mỏng mượt như nhung và có hình dạng như con bướm đang đậu trên cành.Tên hoa Pensée có nguồn gốc từ tiếng Pháp là “nỗi nhớ nhung, tơ tưởng, tương tư”, với thông điệp là “Nhớ về em (Thinking of You); Người đã chiếm giữ mọi ý nghĩ của tôi”.

Hoa Biển (Anh Thy)

Trong một bài viết trước, chúng tôi đã nói về sự nhầm lẫn tác giả của ca khúc “Đừng gọi anh bằng chú” mà vốn của Anh Thy nhưng lại được gán cho nhạc sỹ Diên An (tức Nguyễn Văn Để của “Vết thương cuối cùng”). Hôm nay Dòng Nhạc Xưa cũng xin vay mượn nhiều nguồn dữ liệu đáng tin cậy để góp phần làm sáng tỏ tác giả thật sự của bản “Hoa Biển” là Anh Thy chứ không phải nhạc sỹ Trần Thiện Thanh mà người yêu nhạc vẫn lầm tưởng bấy lâu nay.

Đôi nét về nhạc sỹ Anh Thy

(Nguồn: wikipedia.com)

Nhạc sỹ Anh Thy. Ảnh: wikipedia.

Anh Thy (1944 – 1973) là một nhạc sĩ chuyên viết về chủ đề Hải quân Việt Nam Cộng hòa. Hai ca khúc phổ biến trước năm 1975 của anh là Hoa biển & Lính mà em.

Anh Thy tên thật là Phạm Văn Khổn, sinh ngày 20 tháng 1 năm 1944 tại Thái Bình. Từ nhỏ, anh đã theo gia đình di cư vào Nam.

Năm 1964, anh nhập ngũ Quân lực Việt Nam Cộng hòa và theo học tại Trung tâm huấn luyện Hải quân Nha Trang. Sau khi tốt nghiệp, anh được điều về Hải đoàn Xung Phong 32 một thời gian trước khi về công tác tại Phòng Tâm lý chiến trực thuộc Bộ tư lệnh Hải lực Việt Nam Cộng hòa cùng với một số nhạc sĩ khác như Mặc Thế Nhân, Nguyễn Vũ,… Từ đó, anh bắt đầu sáng tác nhạc về chủ đề Hải quân Việt Nam Cộng hòa với bút danh Anh Thy và được thăng đến hàm Trung sĩ.

Đừng gọi anh bằng chú (Anh Thy)

Dòng Nhạc Xưa vừa nhận được phản hồi của một người yêu nhạc cho bài viết về nhạc sỹ Diên An, tác giả “Vết thương cuối cùng” mà theo đó bản “Đừng gọi anh bằng chú” không phải của Diên An – Nguyễn Văn Để mà là của nhạc sỹ Anh Thy. Tìm hiểu thêm trên internet và vài nguồn tư liệu đáng tin cậy, chúng tôi cho rằng ca khúc vui tươi “Đừng gọi anh bằng chú” đúng là của Anh Thy, một nhạc sỹ trước 1975 chuyên viết cho binh chủng Hải Quân. Qua bài viết này, chúng tôi xin chân thành cảm ơn đóng góp của bạn yêu nhạc và cũng nhân dịp này xin minh oan cho sự lầm lẫn không đáng có giữa hai nhà nhạc sỹ Diên An – Nguyễn Văn Để và Anh Thy – Phạm Văn Khổn.

Đừng gọi anh bằng chú (Anh Thy). Ảnh: t-van.net

“Đừng gọi anh bằng chú” bị cấm, em gái tác giả lên tiếng

(Nguồn: bài viết của tác giả Nguyễn Hằng đăng trên dantri.com.vn ngày 2017-04-12)

Ca khúc “Đừng gọi anh bằng chú” thường được chú thích là của nhạc sĩ Diên An nhưng trên thực tế đây lại là tác phẩm do nhạc sĩ Anh Thy sáng tác. “Gia đình chúng tôi luôn thắc mắc, vì sao ca khúc này bị cấm lưu hành?”, em gái cố nhạc sĩ Anh Thy- bà Phạm Thị Nguyệt giãi bày.