Ca sỹ Sĩ Phú (1942 – 2000) là một hiện tượng lạ trong làng nhạc Việt. Anh có chất giọng trầm ấm, đầy tính tự sự. Nghe Sĩ Phú hát, chúng ta có cảm giác như anh đang tâm sự và vỗ về, ủi an và người yêu nhạc thấy như được xoa tan mọi âu lo, muộn phiền của cuộc sống bộn bề. Dòng Nhạc Xưa xin trân trọng giới thiệu tiếng hát Sĩ Phú đến quý vị hôm nay.
Nhớ Về Sĩ Phú
(Nguồn: bài viết của tác giả T.H.T đăng trên dactrung.com)
Trước tháng 4/75 tôi không quen biết và gặp anh bao giờ. Chỉ trông thấy anh trên TV và nghe giọng anh hát qua radio. Một ngày trong tháng 8 hay tháng 9/75, anh từ San José bay xuống San Diego và ở lại chung với chúng tôi 3, 4 tháng trờị Lý do: anh chán ông sponsor cựu sĩ quan Không Quân Mỹ và cơm Mỹ.
Căn nhà ở đường Redding road, San Diego lúc ấy có 7 sinh viên du học đang ở, cộng thêm 2 anh em tôi vừa từ trại tỵ nạn Pendleton ra và anh nữa là 10 người. Tôi và anh đã phải trải sleeping bag ngủ dưới sàn nhà ngoài phòng khách mấy tháng trời cho đến ngày anh rời San Diego lên Los Angeles. Sau đó anh
có trở lại San Diego vài lần để trình diễn trong các buổi đại nhạc hội do Khánh Ly và tôi tổ chức. Nhưng gần 20 năm qua, tôi chỉ gặp lại anh có một lần và lần này thì nghe tin anh đã yên nghỉ vĩnh viễn.
Bốn tháng trời ăn, ở chung nhau dù không lâu trong một đời người nhưng anh đã để lại trong tôi một vài kỷ niệm cũng khó quên. Hôm nay tôi nhắc lại để nhớ về anh, về một người tha hương vừa nằm xuống ở đất khách. Thiếu tá Không Quân VNCH và cũng là giọng hát quý Sĩ Phú.
Tôi không muốn viết về anh những gì tôi nghe thấy hay đồn đãi, mà tôi chỉ viết về những gì chính tôi biết về anh.
Anh là một người rất kín đáo, ít thố lộ chuyện riêng tư dù là trong những lúc vui hay buồn. Tôi bị mất ngủ nhiều đêm trong suốt mấy tháng trời khi ngủ cùng phòng khách với anh. Nhiều lần 2, 3 giờ sáng anh ngồi dậy trong bóng tối, châm thuốc lá hút hết điếu này đến điếu khác rồi thở dài. Anh làm tôi bị mất ngủ cũng ngồi dậy hút theo anh. Có lần tôi hỏi anh tại sao không ngủ dược, anh nói là nhớ đứa con trai 4 hay 5 tuổi, nhớ những lúc nó chạy ra quấn lấy chân anh khi anh đi làm về. Bây giờ vắng anh không biết nó ra sao. Tôi lúc đó chưa có con nên chưa thấu hiểu sự đau khổ của anh nhưng gia đình tôi cũng kẹt lại hết nên cũng lây cái buồn của anh. Hai tên có khi ngồi hút thuốc cho đến sáng mà chỉ thỉnh thoảng mới trao đổi với nhau một hai câu. Đó là tất những gì tôi biết về gia đình anh ở Việt Nam.
Ai cũng biết anh là một sĩ quan Không Quân và là một nam ca sĩ có một giọng hát thật ấm, thật quyến rũ với những bản tình ca. Nhưng ít ai biết anh cũng là một đầu bếp rất giỏi. Đám du học sinh thời ấy toàn là dân “mì gói làm chuẩn”, khá lắm thì L. Sơn có món gỏi bắp cải, cháo gà, V. thì có món sườn heo bỏ lò sau khi trét ít BBQ sauce. Anh trổ tài nấu nướng các món ăn Bắc, Trung, Nam và cả của Tầu làm cả bọn, nhất là các cô sinh viên du học bấy giờ cũng phải cười…thua, phục sát đất. Ai cũng phải công nhận là món “phá lấu” và soup măng cua anh nấu rất tới.
Có lần cô T., một nữ sinh viên du học, đã phải thốt lên. “Người ta có thể thấy một SP oai hùng mặc đồ bay hát trên TV hay một SP complet cà vạt hát trong phòng trà nhưng chắc không ai mua được vé xem SP mặc xà lỏn, áo thung, vừa nấu bếp vừa hát “Cô láng giềng”…” và anh hát thật tình như khi đang anh đứng ở trước khán giả.
Một buổi chiều cả bọn vừa cơm nước xong, người đang đọc báo, người đang xem TV, bỗng chúng tôi nghe thấy từ trong phòng vệ sinh đóng kín cửa có tiếng anh SP hét thật lớn, dài, tiếng thét nghe thật kinh hoàng như anh đang bị tai nạn, cả bọn chạy xúm lại cửa phòng vệ sinh nhốn nháo hỏi han, anh mở cửa ra, mặt hơi đỏ tươi cười. “Các cậu làm gì mà nhắng lên vậy? Có gì đâu, mấy tháng nay không hát hò gì cả tối nay “ra quân” phải thử lại xem còn giọng không?”. Đêm hôm đó anh được mời hát trong ngày “International Day” tại Organ Pavillion trong công viên Balboa Park. Có lẽ anh là người Việt Nam đầu tiên trình diễn tại sân khấu lộ thiên này. Bài đầu anh trình bầy là bài “Vũng lầy của chúng ta” của Lê Uyên Phương. Khi được khán giả vỗ tay yêu cầu hát thêm bài nữa anh làm cả bọn tôi nín thở khi anh giới thiệu tên bản nhạc kế bằng tiếng Mỹ: “Born free” để mừng sự tự do anh đã chọn và phải bỏ lại gia đình lại Việt Nam. Chúng tôi đã nghe anh hát tiếng Việt, biết anh từng tu nghiệp Anh ngữ ở Texas nhưng chưa đứa nào nghe anh hát tiếng Mỹ, nhưng mà sự hồi hộp cũng tan biến khi các khán giả Mỹ vỗ tay ầm ầm lúc anh vừa chấm dứt những lời hát cuối.
Trong bọn tôi có nhiều người thích Lệ Thu với bản “Ngậm ngùi” của Phạm Duy. Có tên còn quả quyết Lệ Thu đã làm “Ngậm ngùi” nổi tiếng và ngược lại, nhưng có lần anh đã tự hào nói với chúng tôi là chính anh đã hát bài này trên đài phát thanh Nha Trang và được thính giả yêu cầu nhiều lần trước cả Lệ Thu.
Buổi văn nghệ đón cái Tết tha hương đầu tiên của người Việt tại San Diego thành công một phần cũng là nhờ sự “móc nối” của anh với các ca sỹ. Anh đã “kéo” được Khánh Ly từ Florida sang, “lôi” hai “con Mèo”, ban nhạc New Life với Trung Nghiã, Trung Hành, Quang Minh và Thanh Tuyền (ái nữ~ của cố tài tử Đoàn châu Mậu) từ Los xuống. Dư âm của buổi trình diễn Tết này đưa đến kết quả vẫn còn cho đến nay là Khánh Ly gặp và trở thành bà Nguyễn Hoàng Đoan, con Mèo “lớn” trở thành bà Sĩ Phú và tôi, tên MC hôm đó cũng bị “sư tử” vồ.
Anh cũng kể cho chúng tôi nghe là làm ca sỹ nên đôi khi cũng gặp nhiều “tai bay vạ gió”. Chuyện anh bị đày ra Phan Rang vì có tin đồn anh cho i “sì ke”, “hút sách”… thực tế không phải, anh bị một “ông lớn” trong Không Quân “đì” vì anh nhận lời hát cho phòng trà Khánh Ly, mà ông lớn cho rằng như thế làm mất tư cách sĩ quan KQ. Còn những tin đồn về bồ bịch, trai gái thì nhiều đếm không xuể, nhưng có một chuyện mà tôi và các sinh viên ở căn nhà đường Redding road biết rất rõ. Trong thời gian anh ở chung với chúng tôi, có một cô cũng dân tỵ nạn 75, xinh xắn, dáng người phải nói là thật quyến rũ, mê anh vô cùng, cô ta lăn xả vào anh với đủ đòn phép nhưng anh vẫn tỉnh như không, anh nói với tụi tôi là coi cô ta như em, và đối với cô ta một mực rất đứng đắn, nghiêm túc trong khi đó vài tên chúng tôi tiếc rẻ. Sau này anh bỏ đi lên Los, cô ta thất vọng và đã lập gia đình với một thanh niên Mễ.
Giữa tôi và anh, anh để lại cho tôi một bài học kinh hoàng, “ớn” cho tới hôm nay. Lúc còn ở chung, tôi thú thật với anh là hồi ở VN nghe nói phim “con heo” Mỹ bên này “độc đáo” lắm nhưng cứ tò mò, thắc mắc mà không dám đi coi một mình vì “dốt” tiếng Mỹ. Anh cười bảo tôi là “có con mẹ gì…cậu coi một hai lần là chán ngấy…” tôi cười cười không tin. Thế rồi một buổi sáng, anh nhờ một tên trong nhà có xe trên đường đi làm bỏ tôi và anh xuống khu Horton Plaza ở downtown, anh mua vé dẫn tôi vào xem phim “XXX”. Chúng tôi coi từ 9 giờ sáng hôm đó cho đến 2 giờ sáng hôm sau, chỉ nghỉ “giải lao”‘ hai lần đi ra ngoài mua hamburger ăn lunch và dinner. Kết quả ngoài sức tưởng tượng, tôi chưa hề bước chân vào lại một rạp phim “XXX” nào từ đó cho đến nay, bây giờ nghĩ lại còn muốn “ói”.
Giáng Sinh năm 1982 hay 83 tôi tình cờ gặp lại anh trong một dạ vũ ở Hollywood Palladium. Tôi đến bắt tay và chia buồn với anh vì được tin trễ cháu bé của anh và UL đã mất. Anh ngồi một mình ủ rũ ở quầy rượu, chúng tôi trao đổi một vài câu thăm hỏi xã giao nhưng đầu óc của anh lúc đó hình như đang để ở đâu. Một vài người bạn đi qua vỗ vai, anh cũng chỉ ngước nhìn rồi thôi. Tôi chỉ biết thêm là anh đã quay lại San José và đang làm cho một hãng điện tử. Thế rồi lại chia tay cho đến hôm qua thì một người bạn KQ ở quận Cam gọi điện thoại báo tin cho tôi biết là anh đã ra đi vĩnh viễn đêm hôm trước.
Tôi đóng cửa phòng viết vội vài dòng này trong giờ làm việc cho anh nhưng thật ra là để cho tôi và vài người bạn ở Ređing road ngày xưa, chứ anh bây giờ có còn gì để mà bận tâm, ưu phiền hay lo lắng.
Anh Phú! Tôi vẫn còn nhớ những ly cà fê nóng chia nhau trong những buổi sáng thất nghiệp không biết làm gì, đi đâu, không tiền, không xe, chúng nó đi học, đi làm hết bỏ hai thằng di tản buồn nằm chèo queo ở nhà. Những buổi tối cuối tuần mệt mỏi, 2, 3 giờ sáng mới lái xe về San Diego từ Roosevelt Hotel ở Hollywood sau những giờ tán gẫu, nhảy nhót với bạn bè, và những câu nói đùa của anh:
“Năm thằng kỹ sư nuôi hai thằng cư sỹ” (là đám sinh viên du học cùng tôi và anh)
“Mèo khen mèo dài đuôi,… Phú khen Phú lắm râu”
“Hữu xạ tự nhiên hương, chuột xạ tự nhiên hôi” và những bài hát bị sửa lời thật là tiếu lâm của anh….
Cầu xin cho anh ra đi thật thảnh thơi, tạm biệt anh…
T.H.T